Değer Zinciri (Value Chain), bir işletmenin veya organizasyonun ürün veya hizmeti oluşturmak için gerçekleştirdiği tüm faaliyetleri ve süreçleri içeren bir konsepttir. Değer zinciri analizi, işletmelerin nasıl değer yarattığını anlamalarına ve süreçlerini optimize etmelerine yardımcı olur.
Michael Porter tarafından geliştirilen değer zinciri kavramı, işletmelerin rekabet avantajını nasıl elde edebileceklerini ve sürdürebileceklerini anlamalarına yardımcı olur. Değer zinciri, temel olarak iki ana bileşene ayrılır:
- Ana Faaliyetler (Primary Activities): Ürün veya hizmetin yaratılmasına ve tüketiciye ulaştırılmasına doğrudan katkı sağlayan faaliyetlerdir.
- Girişimcilik: Yeni ürün veya hizmet fikirlerinin geliştirilmesi ve işletmenin büyüme stratejilerinin belirlenmesi.
- Üretim: Ürünün fiziksel olarak üretilmesi veya hizmetin sunulması.
- Pazarlama ve Satış: Ürün veya hizmetin pazarlanması, satılması ve müşterilere ulaştırılması.
- Hizmet Sonrası Destek: Ürün veya hizmetin kullanım sonrası destek, bakım ve servis sağlanması.
- Destek Faaliyetler (Support Activities): Ana faaliyetleri destekleyen ve işletmenin genel operasyonlarını destekleyen faaliyetlerdir.
- Tedarik Zinciri Yönetimi: Hammaddelerin ve bileşenlerin tedarikini sağlama ve stok yönetimi.
- İnsan Kaynakları Yönetimi: Personel işe alımı, eğitimi, gelişimi ve performans yönetimi.
- Teknoloji Geliştirme: İnovasyon, Ar-Ge ve teknoloji yatırımları.
- Altyapı: İşletmenin genel yönetim, finans, muhasebe ve diğer destek fonksiyonları.
Değer zinciri analizi, işletmelerin her bir faaliyetin maliyetini, değerini ve rekabet avantajını anlamalarına yardımcı olur. İşletmeler, değer zincirindeki her bir halkanın nasıl optimize edilebileceğini ve rekabetçi bir avantaj yaratmak için nasıl kullanılabileceğini belirleyebilirler.