Bütçe açığı, bir hükümetin belirli bir dönemdeki (genellikle bir yıl) toplam harcamalarının toplam gelirlerinden daha yüksek olması durumunda meydana gelir. Başka bir deyişle, bütçe açığı, devletin daha fazla para harcadığı ve borç almak veya mevcut rezervleri kullanmak zorunda kaldığı bir durumu ifade eder.
Matematiksel olarak: Bütçe Açığı = Toplam Harcamalar − ToplamGelirler
Birçok nedenle bütçe açığı oluşabilir:
- Ekonomik durgunluk veya resesyon dönemlerinde vergi gelirleri düşebilir.
- Acil durumlar, doğal afetler veya savaşlar nedeniyle beklenmedik harcamalar oluşabilir.
- Stratejik veya politik nedenlerle hükümet, ekonomik büyümeyi teşvik etmek veya sosyal hizmetleri finanse etmek için bütçe açığı oluşturabilir.
Bütçe açığının sürekli ve yüksek olması, hükümetin borç seviyesini artırabilir. Bu, gelecekteki nesiller üzerinde finansal bir yük oluşturabilir ve ülkenin kredi notunu etkileyebilir. Ancak, bütçe açığı, belirli ekonomik koşullar altında maliye politikasının bir aracı olarak da kullanılabilir. Özellikle ekonomik durgunluk dönemlerinde hükümetler, ekonomiyi canlandırmak için ek harcamalar yapabilir ve bu da geçici bir bütçe açığına neden olabilir.
Sonuç
Bütçe açığı tek başına olumsuz bir gösterge olarak değerlendirilmemeli, ancak sürekli ve kontrolsüz bütçe açıkları potansiyel ekonomik riskleri beraberinde getirebilir.