KOBİ belgesi, işletmelerin KOBİ statüsünü teyit etmelerini, devlet desteklerinden yararlanabilmelerini ve vergi yükümlülüklerini düzenlemelerini sağlar. KOBİ Beyannamesi, işletmelerin ekonomik faaliyetlerini şeffaf bir şekilde raporlamasına olanak tanır ve hem işletmeler hem de devlet kurumları için önemli bir denetim aracıdır. Bu rehberde, KOBİ Beyannamesi’nin ne olduğu, nasıl doldurulduğu, gerekli belgeler, başvuru süreci ve dikkat edilmesi gereken noktalar detaylı bir şekilde ele alınacaktır.
KOBİ Nedir?
KOBİ, Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelik kapsamında tanımlanır. 2023 yılında yapılan güncellemeyle, bir işletmenin KOBİ olarak sınıflandırılması için aşağıdaki kriterlere uyması gerekir:
Çalışan Sayısı: Yıllık 250’den az çalışan.
Net Satış Hasılatı veya Mali Bilanço: Yıllık net satış hasılatı veya mali bilançodan herhangi biri 500 milyon TL’yi aşmamalı.
Sektör Kriterleri: İşletmenin NACE koduna uygun bir sektörde faaliyet göstermesi.
KOBİ’ler, mikro, küçük ve orta ölçekli işletmeler olarak üç kategoriye ayrılır:
Mikro İşletme: 10’dan az çalışanı olan ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosu 10 milyon TL’yi aşmayan işletmeler.
Küçük İşletme: 50’den az çalışanı olan ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosu 100 milyon TL’yi aşmayan işletmeler.
Orta Ölçekli İşletme: 250’den az çalışanı olan ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosu 500 milyon TL’yi aşmayan işletmeler.
Bu kriterler, işletmelerin KOBİ statüsüne uygunluğunu belirlemek için kullanılır ve KOBİ Beyannamesi ile bu bilgiler resmi olarak beyan edilir.
KOBİ Beyannamesi Nedir?
KOBİ Beyannamesi, işletmelerin mali durumlarını, çalışan sayılarını, yıllık cirolarını ve bilanço verilerini KOSGEB’e bildirmek için doldurdukları bir belgedir. Bu beyanname, işletmelerin KOBİ statüsünü korumalarını ve KOSGEB desteklerinden yararlanabilmelerini sağlar. Ayrıca, vergi daireleri ve diğer resmi kurumlar tarafından işletmelerin mali durumlarının takip edilmesi için kullanılır. Beyanname, işletmelerin gelirlerini, giderlerini ve vergi durumlarını şeffaf bir şekilde ortaya koyar ve her yıl düzenli olarak güncellenmesi gerekir.
KOBİ Beyannamesi’nin Amacı
KOBİ Statüsünün Teyidi: İşletmenin KOBİ tanımına uygun olup olmadığını belirler.
Devlet Desteklerine Erişim: KOSGEB’in sağladığı hibe, kredi ve teşvik programlarına başvuru için ön koşuldur.
Vergi Uyumluluğu: İşletmelerin vergi yükümlülüklerini doğru bir şekilde yerine getirmesini sağlar.
Şeffaflık ve Denetim: İşletmelerin mali ve yapısal bilgilerinin resmi kurumlarca izlenmesine olanak tanır.
Ekonomik Analiz: KOBİ’lerin ekonomik etkilerinin ölçülmesi ve destek politikalarının şekillendirilmesi için veri sağlar.
KOBİ Beyannamesi’nin Zorunluluğu
KOBİ Beyannamesi, KOSGEB desteklerinden yararlanmak isteyen işletmeler için zorunludur. Ayrıca, işletmelerin KOBİ statüsünü korumaları ve vergi avantajlarından faydalanabilmeleri için düzenli olarak güncellenmesi gerekir. Yanlış veya eksik bilgi verilmesi, desteklerin iptal edilmesi veya hukuki yaptırımlarla sonuçlanabilir.
KOBİ Beyannamesi Nasıl Doldurulur?
KOBİ Beyannamesi, KOSGEB’in çevrimiçi platformu (E-KOBİ) üzerinden doldurulur ve e-Devlet sistemi ile entegre bir şekilde çalışır. İşletmelerin beyannameyi doldurabilmesi için öncelikle KOSGEB Veri Tabanı’na kayıtlı olmaları gerekir. Aşağıda, KOBİ Beyannamesi’nin doldurulması için adım adım rehber sunulmaktadır:
Adım 1: KOSGEB Veri Tabanı’na Kayıt
KOSGEB’e Kayıt: İşletmenizin KOSGEB Veri Tabanı’na kayıtlı olduğundan emin olun. Kayıt için:
KOSGEB’in resmi web sitesine (www.kosgeb.gov.tr) gidin.
“E-Hizmetler” sekmesinden “Yeni Başvuru” seçeneğini tıklayın.
İşletme bilgilerinizi (vergi numarası, T.C. kimlik numarası, e-posta adresi) girerek kayıt oluşturun.
Kayıt işlemini tamamlamak için 15 dakika içinde işlemleri bitirmeniz önemlidir, aksi takdirde sistem zaman aşımı yapabilir.
Gerekli Belgeler: Kayıt sırasında aşağıdaki belgelerin PDF formatında hazır olması gerekir:
Ticaret veya Esnaf Sicil Gazetesi: İşletmenin resmi varlığını kanıtlar.
Vergi Levhası: İşletmenin vergi numarasını ve kaydını gösterir.
İmza Beyannamesi: Yetkili kişinin kimliğini doğrular.
KOBİ Bilgi Belgesi: İşletmenin KOBİ statüsünü belirtir.
Adım 2: E-Devlet Üzerinden Giriş
E-Devlet ile Bağlantı: KOSGEB’in E-KOBİ platformuna e-Devlet şifresi, mobil imza, elektronik imza veya T.C. kimlik kartı ile giriş yapın.
KOBİ Beyannamesi Sekmesi: E-Hizmetler menüsünden “KOBİ Beyannamesi Vermek/Güncellemek İçin Tıklayın” seçeneğini seçin.
Adım 3: Beyanname Yılının Seçilmesi
Doldurmak istediğiniz beyanname yılını seçin (örneğin, 2025 için 2024 mali verileri).
“İleri” butonuna tıklayın.
Adım 4: İşletme Bilgilerinin Girilmesi
Başlangıç Bilgileri:
İşletmenin yeni kurulup kurulmadığını belirtin.
Ortaklık bilgilerini (varsa) ekleyin.
Mali ve Çalışan Bilgileri:
Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan (GİB) alınan bir önceki mali yıla ait veriler otomatik olarak çekilir. Yeni kurulan işletmeler için bu veriler manuel olarak girilmelidir.
Net satış hasılatı ve mali bilanço toplamını kuruş, nokta veya virgül kullanmadan yazın.
SGK bilgileriniz (çalışan sayısı ve çalışılan gün sayısı) otomatik olarak doldurulur.
Yetkili Personel: İşletmenin yetkili personelini eklemek için “Yetkili Ekle” butonunu kullanın.
Adım 5: Belgelerin Yüklenmesi
Ticaret veya Esnaf Sicil Gazetesi’ni PDF formatında yükleyin.
Gerektiğinde Kurumlar Vergi Beyannamesi veya Gelir Vergi Beyannamesi gibi ek belgeler talep edilebilir.
Adım 6: Onay ve Gönderim
Tüm bilgileri kontrol edin ve “Onayla” butonuna tıklayın.
Bağımsız işletmeler için beyanname otomatik olarak onaylanır. Bağlı veya ortak işletmeler için uzman onayı gerekebilir.
Onaylanan beyanname, KOSGEB Veri Tabanı’na kaydedilir.
Notlar:
2018 sonrası düzenlemelerle, beyannamenin kaşeli ve imzalı çıktısının KOSGEB müdürlüklerine fiziksel olarak teslim edilmesi gerekmez. Ancak, çıktının saklanması önerilir.
Beyanname, gelir vergisi mükellefleri için Mart ayı sonu, kurumlar vergisi mükellefleri için Nisan ayı sonuna kadar güncellenmelidir.
Gerekli Belgeler
KOBİ Beyannamesi için aşağıdaki belgeler hazırlanmalıdır:
Ticaret veya Esnaf Sicil Gazetesi: İşletmenin resmi kaydını gösterir.
Vergi Levhası: Vergi numarası ve kaydını doğrular.
İmza Beyannamesi: Yetkili kişinin imzasını içerir.
KOBİ Bilgi Belgesi: İşletmenin KOBİ statüsünü belirtir.
Kurumlar veya Gelir Vergi Beyannamesi (gerektiğinde): Mali bilgileri içerir.
SGK Tahakkuk Fişi: Çalışan sayısını ve çalışılan gün sayısını doğrular.
Bu belgeler, KOSGEB’in çevrimiçi sistemine PDF formatında yüklenir.
KOBİ Beyannamesi’nin Önemi ve Avantajları
KOBİ Beyannamesi, işletmeler için aşağıdaki avantajları sağlar:
Devlet Desteklerine Erişim: KOSGEB’in hibe, kredi ve teşvik programlarına başvuru imkanı.
Vergi Avantajları: KOBİ statüsüne bağlı vergi muafiyetleri ve indirimlerden yararlanma.
Şeffaflık: İşletmenin mali durumunun resmi kurumlarca izlenmesi ve denetlenmesi.
Ekonomik Katkı: KOBİ’lerin ülke ekonomisindeki rolünü güçlendirme ve rekabet avantajı sağlama.
Hızlı Onay Süreci: Otomatik veri entegrasyonu ile işlemlerin hızlanması.
Dikkat Edilmesi Gerekenler
Doğru ve Güncel Bilgi: Beyannamede yanlış veya eksik bilgi verilmesi, KOSGEB desteklerinin iptaline veya hukuki sorumluluklara yol açabilir.
Zamanında Güncelleme: Beyanname her yıl düzenli olarak güncellenmelidir. Aksi takdirde desteklerden yararlanılamaz.
Belge Doğruluğu: Yüklenen belgelerin güncel ve doğru olduğundan emin olun.
NACE Kodu: İşletmenizin faaliyet gösterdiği sektörün NACE kodu ile uyumlu olduğundan emin olun.
E-Devlet Şifresi: Beyanname işlemleri için e-Devlet şifresi veya diğer doğrulama yöntemleri gereklidir.
Sıkça Sorulan Sorular
KOBİ Beyannamesi zorunlu mudur?Evet, KOSGEB desteklerinden yararlanmak isteyen işletmeler için zorunludur. Ayrıca, KOBİ statüsünü korumak ve vergi avantajlarından faydalanmak için gereklidir.
Beyanname ne sıklıkla güncellenmelidir?Her yıl bir kez, gelir vergisi mükellefleri için Mart sonu, kurumlar vergisi mükellefleri için Nisan sonuna kadar güncellenmelidir.
Yanlış bilgi verilirse ne olur?Yanlış veya eksik bilgi, desteklerin iptaline ve hukuki yaptırımlara yol açabilir.
Yeni kurulan işletmeler beyanname doldurabilir mi?Evet, yeni kurulan işletmeler KOSGEB Veri Tabanı’na kayıt olduktan sonra beyanname doldurabilir. Ancak, mali veriler henüz oluşmamışsa bu durum beyannamede belirtilmelidir.
KOBİ Beyannamesi sorgulama nasıl yapılır?E-Devlet üzerinden “İşletme Sınıfı ve KOBİ Vasfını Belirten Belge Talebi” hizmeti ile beyanname durumu sorgulanabilir.
Sonuç olarak KOBİ Beyannamesi, küçük ve orta ölçekli işletmelerin mali ve yapısal durumlarını resmi olarak bildirmeleri için kritik bir belgedir. Doğru ve eksiksiz bir şekilde doldurulması, işletmelerin KOSGEB desteklerinden faydalanmasını, vergi avantajlarından yararlanmasını ve ekonomik faaliyetlerini şeffaf bir şekilde sürdürmesini sağlar. KOSGEB’in E-KOBİ platformu ve e-Devlet entegrasyonu, beyanname sürecini kolaylaştırmış ve otomatikleştirmiştir. İşletmelerin, süreci sorunsuz tamamlamak için gerekli belgeleri hazırlaması, bilgileri doğru ve güncel tutması ve belirlenen sürelerde beyannameyi güncellemesi önemlidir.
Daha fazla bilgi için KOSGEB’in resmi web sitesini (www.kosgeb.gov.tr) veya e-Devlet platformunu ziyaret edebilirsiniz.