Ana sanayilerle doğrudan veya dolaylı olarak çalışan çok sayıda firma Doğu Avrupa’da yatırım planlarını ajandasının ilk sırasına yazdı. Yatırım için öne çıkan ülkeler arasında Romanya, Slovenya, Slovakya ve Sırbistan yer alıyor. Otomotiv endüstrisinde Türkiye’nin üretim altyapısı, çalışma alışkanlıkları, kalite anlayışı, hızlı reaksiyon verebilme yeteneği özellikle Doğu Avrupa ülkelerinin dikkatini çekiyor. Bu ülkelerde sağlanan yatırımları cazip kılacak yatırım teşvikleri de Türk otomotivcilerin hızlı yatırım kararı vermesinde etkili oluyor. Öte yandan ana sanayilerin elektrikli araçlar alanındaki iştahı, buralara yapılan yatırımları daha çok elektrikli araçlara üretilecek parçalar ekseninde şekillendiriyor.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre Doğu Avrupa’ya yapılan ihracatta da artış gözleniyor. Bu yılın ilk 4 ayında Türk otomotiv endüstrisinin Romanya’ya yaptığı ihracat yüzde 18.2 artarken, Slovakya’ya yüzde 18.4, Slovenya’ya ise yüzde 23 artmış durumda. Genel otomotiv ihracatına da etki eden bu artışlar sonucunda toplam otomotiv ihracatı ilk 4 ayda yüzde 11 seviyelerinde artarak 11.3 milyar dolara ulaştı.
Romanya pazarına 2017 yılında yabancı bir şirket olarak giren Beyçelik Gestamp, burada ikinci fabrika yatırımına start verdi. Otomotiv endüstrisindeki dönüşüme ayak uydurmak için Romanya’da elektrikli araçların batarya taşıyıcı ünitesi üzerine bir yatırım yaptıklarını belirten Beyçelik Gestamp Genel Müdürü Engin Meydan, “Romanya’da ikinci fabrika yatırımıyla buradaki ciromuzu daha da genişletmeyi ve 150 milyon Euro’luk bir hacme ulaşmayı hedefliyoruz” dedi. Beyçelik Gestamp ayrıca Romanya’daki mevcut tesisine ek olarak sürdürdüğü yatırımla toplam alanını 40 bin metrekareye çıkaracak.
Globalleşme adımlarını hızlandırmak amacıyla Slovakya’da yüzde 100 Türk sermayesi ile montaj fabrikası ve lojistik merkezi kurulumu yaptıklarını kaydeden Coşkunöz Metal Form Genel Müdürü Barış Karaadak, temellerini attıkları fabrikanın bu yıl tamamlanacağını söyledi. Yurtdışındaki ilk yatırımına 2012 yılında Rusya’yla adım atan Coşkunöz Holding’in
Romanya’da da yatırımı bulunuyor.
Bulgaristan’da 3 bin 800 metrekarelik alanda üretim yaptıklarını belirten Burkar Otomotiv Genel Müdürü Bekir Bıyıklıoğlu, “Yeni alınan projeler kapasite artırma ihtiyacını doğurdu. Başta Bulgaristan’daki tesisimiz olmak üzere kapasite artırmaya yönelik yatırımlar planlıyoruz. Ayrıca 2024 yılında Sırbistan’a da ilk etapta 30 kişinin istihdam edileceği 2 bin 500 metrekarelik bir tesis yatırımı planlıyoruz” diye konuştu.
Global otomotiv üreticilerinin doğrudan tedarikçisi olan Doku-San da Sırbistan’da üretime hazırlanıyor. 17 dönüm arazide 3 etapta planlanan tesisin ilk etap inşaatı için hazırlıklar tamamlanırken, 2024’ün ilk çeyreğinde numune parça alımına, ikinci çeyrekte ise üretime geçilmesi öngörülüyor. Doku-San Genel Müdürü Serkan Sarıbal, “2024 yılının ikinci çeyreğinde Sırbistan fabrikamızdan müşterilerimize parça göndermeye başlayacağız. Volkswagen ve Renault projelerine doğudan üretim yapılacak” bilgisini verdi.